De hersenen, die ook wel eens het brein worden genoemd, zijn een deel van het centrale zenuwstelsel. Ze liggen binnenin je schedel en je hersenvliezen, die zorgen voor bescherming.
De hersenen hebben veel verschillende functies en elk onderdeel van je hersenen neemt een deel van deze functies op zich. De hersenen zijn vooral belangrijk voor het besturen van je lichaam. Beweging, gevoel, gedrag en dingen als lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk worden hier ook geregeld. Ook zijn je hersenen belangrijk voor geheugen, bewustzijn en emoties.
Werking van de hersenen
Via je zenuwen komt er allerlei informatie binnen vanuit je zintuigen. Deze informatie wordt sensorische informatie genoemd. Vervolgens wordt deze informatie verwerkt en worden er in de hersenen reacties op deze informatie gevormd, die via zenuwen weer richting de rest van het lichaam worden gestuurd.
Elk deel van de hersenen is verantwoordelijk voor een ander proces. Sommige delen zijn gemaakt om informatie binnen te krijgen, bijvoorbeeld over wat je ziet of wat je voelt. Andere delen zijn verantwoordelijk voor het regelen van processen. Zo wordt beweging op een andere plek geregeld dan spraak.
Witte en grijze stof
De hersenen bevatten heel veel zenuwen, die allemaal weer in contact staan met heel veel andere zenuwen. De hersenen bestaan uit de zogenaamde witte en grijze stof. De grijze stof ligt vooral aan de buitenkant van de hersenpan en de witte stof zit middenin. In de grijze stof liggen de cellichamen van de zenuwen. In de witte stof zitten de uitlopers van de zenuwcellen, die ervoor zorgen dat de grijze stof is verbonden tussen de hersengebieden, zodat elektrische signalen kunnen worden doorgegeven.
Grote hersenen en hersenschors
De hersenen bestaat uit drie delen: de grote hersenen, de kleine hersenen en de hersenstam. De grote hersenen worden ook wel het cerebrum genoemd en zijn het grootste deel. Het buitenste deel van de hersenen heet de hersenschors, ook wel cortex genoemd, en bestaat vooral uit grijze stof.
Functie: In de grote hersenen worden signalen van zenuwen verwerkt en wordt beweging van je lichaam geregeld. Ook worden bijvoorbeeld emoties, geheugen, planning hier geregeld. In de hersenschors komt informatie vanuit de rest van het lichaam binnen en hier wordt deze informatie geanalyseerd. Daarna wordt er in de hersenschors een reactie op de informatie gevormd. Bijvoorbeeld: je ziet een kopje. Die informatie komt binnen in de hersenschors, waarna de hersenschors een opdracht geeft aan je hand om deze uit te strekken om het kopje te pakken.
Kleine hersenen
De kleine hersenen worden ook wel het cerebellum genoemd. Deze liggen aan de achterkant onder de grote hersenen.
Functie: De kleine hersenen plannen en coördineren bewegingen. Ze zorgen ervoor dat je snel en nauwkeurig bewegingen kunt maken. Ook helpen de kleine hersenen mee om je balans te houden.
Hersenstam
De grote en kleine hersenen worden door middel van de hersenstam verbonden met het ruggenmerg. De hersenstam ligt onderin de schedel, onder de grote hersenen en aan de voorkant van de kleine hersenen.
Functie: In de hersenstam worden belangrijke dingen geregeld, zoals lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk.
Problemen met de hersenen
Er zijn verschillende aandoeningen aan de hersenen mogelijk. Zo kun je geboren worden met een hersenafwijking. Je kunt een hersenontsteking of een hersenvliesontsteking krijgen. Er kan ook een hersenbloeding ontstaan of een bloedvat in je hersenen kan verstopt raken. We spreken dan van een beroerte. Een hersenschudding krijg je wanneer je bijvoorbeeld je hoofd hard stoot. Je kunt ook een kanker krijgen in je hersenen, je spreekt dan van eenhersentumor.